martes, 30 de xuño de 2009

A Conquista romana na comarca de Arzúa 2. A Conquista da Tarraconenses Occidental.


Vén de...

O primeiro paso que dá Roma na Galicia actual é o da conquista. Ao norte do río Douro, a futura Gallaecia é un territorio inhóspito para os estranxeiros, é o finis terrae do mundo coñecido. A súa orografía e a resistencia nun primeiro momento da poboación castrexa, fai da nosa Galicia un dos últimos bastións non romanizados do mundo occidental.
Dende o século II a. C., os romanos teñen coñecemento da sonada ruta do estaño que os fenicios de Gadis (Cadiz) coñecen e gardan en secreto para si, é a ruta das Illas Cassitérides- ¿Illas atlánticas galegas? -, unha ruta onde os gaditanos teñen un comercio moi beneficioso cos pobos galaicos.Roma envía no 137 a.C. a Décimo Xunio Bruto O Galaico, que sería protagonista do famoso acontecemento do río Limia coñecido como o río do Esquecemento[1], para conquistar o norte do Douro e dobregar aos galaicos.No 61-60 a.C. Xulio Cesar, necesitado de riquezas, chega ao Golfo Ártabro (rías de Ferrol, Betanzos e A Coruña) cos seus barcos de guerra. Esta expedición sérvelle a Cesar para comprobar as extraordinarias riquezas desta terra, xa naqueles tempos, de grande sona en todo o mundo coñecido, sobre todo en ouro e estaño.

Esta riqueza mineral e a súa estratéxica situación xeográfica será o que empuxe ao emperador Augusto desde o 26 a. C. a intentar a completa dominación da futura Gallaecia. Augusto e os seus partidarios están nunha delicada situación económica, moitos dos seus veteranos das lexións repartidas por todo o mundo están a punto de se licenciar e hai que pagar a súa lealdade ao emperador, Roma precisa de riquezas e só na Tarraconenses hai que soster a máis de 35.000 lexionarios. Augusto está necesitado dunha victoria que lle reporte riqueza (ouro e estaño), e prestixio por ser o dominador do finis terrae, a terra onde se deita o Sol.

As zonas máis ricas en ouro da actual Galicia eran o val ourensá do Miño e Sil e as montañas lucenses. O estaño está máis repartido entre a zona ourensá e as concas do Ulla, o Deza e a costa atlántica.[2]

Para poder explotar esta riqueza, o emperador terá que emprender as que se chamaron guerras astur-cántabras (Floro, Orosio e Dión Casio son os narradores romanos que nos informan delas) e enviar as lexións máis combativas de Roma; I Augusta, a IIII Macedónica, V Alaudae na zona noroeste da Tarraconenses (cántabra para algúns autores) e a X Gemina na Gallaecia e Asturica e a VI Victrix na lusitana. Catro bases operativas para ditas guerras; Brácara (Braga) no norte da lusitania, Asturica (Astorga) na zona astur, Segisamo (Sasamón,Burgos) na zona cántabra e Lucus Augusti (Lugo) na zona galega.

Porá fin a ditas guerras o asedio e victoria romana no Monte Medulio, hoxe en día, aínda en discusión a súa real emprazamento Monte Aloia (Tui), en Castro de Rei (Lugo), Monte Cido (O Courel) ou nas Médulas (O Bierzo).Asemade, as lexións deseñan e constrúen as calzadas das vías. "Baseándose en textos do xeógrafo grego Estrabón (s. I d.C.), algúns autores cren que xa moi seguido da conquista, Roma estructurou o N.O. en distritos de carácter eminentemente militar para ter controlado o territorio recen anexionado, e nos que estarían asentadas cadansúas lexións (Legio IV Macedónica, Legio X Gemina e a Legio VI Victrix) , distribución que logo Vespasiano (no 69 d.C.) cambiará deixando só no Noroeste unha soa lexión de nova creación, a Legio VII Gemina (no que hoxe é León)" [3].

As tres vías romanas principais; a VIA XVIII NOVA DE BRAGA A ASTORGA, a VIA XIX DE BRAGA A ASTORGA e a VIA XX DE BRAGA A ASTORGA (pola costa) eran as principais redes de comunicación que os romanos construíron para a explotación da riqueza mineira.

A explotación de xacementos comezaría coa conquista desde o s. I a.C ao s. IV d.C.

Continúa...

Ata sempre e bo proveito. anosahistoria1@gmail.com

[1] Segundo a lenda o que atravesase este río ficaba desmemoriado. Décimo cruzouno e chamou aos seus homes, un por un, polos seus nomes.[2] Inst. Geológico y Minero de España. Mapa Metalogenético. 1975[3] Arias Vilas, F. A Romanización de Galicia. Vigo 1992

Ningún comentario:

Publicar un comentario